Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người Gia Rai báo hiếu cha mẹ

Lam Anh (t/h) - 14:37, 10/03/2022

Trong đời sống của người Gia Rai, việc báo hiếu cha mẹ có ý nghĩa rất quan trọng, không chỉ thể hiện qua cách cư xử với cha mẹ hàng ngày mà còn thể hiện bằng một nghi lễ trang trọng. Khi một cặp vợ chồng đã thành một gia đình nhỏ, ăn bếp riêng và có kinh tế ổn định, đôi vợ chồng sẽ làm lễ tạ ơn để tỏ lòng hiếu nghĩa với cha mẹ.

Để chuẩn bị cho buổi Lễ, những cặp vợ chồng người Gia Rai cố gắng nuôi thật nhiều heo, gà và chuẩn bị các vật phẩm cần thiết để làm cỗ.
Để chuẩn bị cho buổi Lễ, những cặp vợ chồng người Gia Rai cố gắng nuôi thật nhiều heo, gà và chuẩn bị các vật phẩm cần thiết để làm cỗ.

Lễ tạ ơn cha mẹ của người Gia Rai thường được tổ chức vào dịp nông nhàn, đây là lễ của người con ruột đã có gia đình, có nhà riêng, kinh tế khấm khá. Trước khi tổ chức người con xin phép dòng tộc, bố mẹ về việc muốn tổ chức làm lễ để tạ ơn cha mẹ đã có công sinh thành, nuôi dưỡng con cái nên người.

Theo phong tục dân tộc Gia Rai, người con chỉ làm lễ tạ ơn, báo hiếu cha mẹ sau khi đã lập gia đình, có con và chỉ làm một lần trong đời. Anh chị em sẽ làm lần lượt theo thứ tự lớn trước, nhỏ sau. Quy mô tổ chức tùy thuộc vào kinh tế gia đình, điều kiện khó khăn thì mổ heo, gà. Người giàu có thì giết trâu, bò… Lễ thường được tổ chức vào dịp đầu xuân, khi mọi vật đâm chồi nảy lộc, khi muông thú về với đại ngàn.

Chuẩn bị lễ vật
Chuẩn bị lễ vật

Để chuẩn bị cho lễ báo hiếu, trước tiên, người con phải xin ý kiến của cha mẹ về thời gian tổ chức. Khi cha mẹ cho phép vào khoảng thời gian phù hợp, gia đình người con sẽ mang một số lễ vật đến nhà cha mẹ để tiến hành các nghi lễ.

Sáng sớm, người nhà bắt heo gà làm thịt. Phần thịt ngon nhất, theo quan niệm của người Gia rai là mông, thăn, tim, gan... được cắt riêng, một phần đem nấu chín, một phần để sống trộn với huyết heo, bỏ vào bát đặt bên cây cột chính giữa nhà cùng một ghè rượu mới, thơm ngon.

Bắt đầu buổi lễ, già làng sẽ chất vấn người con về lý do có cuộc gặp mặt này. Đối với người con nay đã trưởng thành, đã lập gia đình, sinh con đẻ cái, có nhà riêng, có ruộng riêng và làm ăn khấm khá., nên hôm nay, các con muốn tỏ một chút lòng hiếu thảo với cha mẹ về công ơn sinh thành và dưỡng dục. Tấm áo, tấm váy làm quà cho cha mẹ để tỏ lòng biết ơn của các con.

Được sự đồng ý của cha mẹ, vào ngày đã định, gia đình người con mang lễ vật đến, cúng thần linh và ông bà tổ tiên, sau đó lấy một nhánh lá rừng nhúng vào trong ghè rượu cúng để phẩy rượu lên cha mẹ và con với ý nghĩa cầu may mắn.
Được sự đồng ý của cha mẹ, vào ngày đã định, gia đình người con mang lễ vật đến, cúng thần linh và ông bà tổ tiên, sau đó lấy một nhánh lá rừng nhúng vào trong ghè rượu cúng để phẩy rượu lên cha mẹ và con với ý nghĩa cầu may mắn.

Tiếp theo, già làng cầu khấn tới các thần linh, tới các Yàng cai quản gia đình. Mời các Yàng về ăn con heo, con gà, uống rượu, các thần linh về chứng kiến xua đuổi tà ma và ban sức khỏe cho người cha người mẹ để được ở bên con cháu của mình lâu dài. Sau bài khấn, Già làng lấy một nhánh là rừng nhúng vào ghè rượu rồi vẩy lên người cha, người mẹ và các con. Điều này mang ý nghĩa thân linh sẽ ban sức khỏe và phước lộc cho gia đình.

Nghi thức tặng trang phục truyền thống cho bố mẹ của vợ chồng trẻ người Gia Rai trước sự chứng kiến của già làng và dân làng.
Nghi thức tặng trang phục truyền thống cho bố mẹ của vợ chồng trẻ người Gia Rai trước sự chứng kiến của già làng và dân làng.

Già làng nói xong, lần lượt người con trai đem bộ áo, khố trao cho cha, con dâu đem váy, vòng tay, vòng cổ trao cho mẹ. Tiếp theo, bà mối rót rượu mời từ cha mẹ hai bên cho đến đôi vợ chồng uống. Xong lượt, họ bắt đầu rót rượu mời lại bà mối.

Tiếp theo, cha mẹ và con sẽ lần lượt uống rượu cần, khấn thần linh, ông bà tổ tiên, mời họ về cùng hưởng và chứng kiến sự hiếu thuận của con cháu, cảm ơn họ đã ban cho sự giàu có, no đủ, gia đình bình yên, hạnh phúc…
Tiếp theo, cha mẹ và con sẽ lần lượt uống rượu cần, khấn thần linh, ông bà tổ tiên, mời họ về cùng hưởng và chứng kiến sự hiếu thuận của con cháu, cảm ơn họ đã ban cho sự giàu có, no đủ, gia đình bình yên, hạnh phúc…

Mặc dù là nghi lễ thực hiện trong phạm vi gia đình, nhưng lễ tạ ơn luôn được xem là dịp vui của cả buôn làng, có sự góp mặt của đông đảo bà con. Khi những người con thực hiện xong nghi thức tạ ơn cha mẹ, tất cả bà con cùng ăn uống, múa hát chung vui với gia đình chủ nhà trong cả ngày hôm đó.

Sau lễ hội đồng là màn dân ca, dân vũ để chúc mừng gia chủ
Sau lễ hội đồng là màn dân ca, dân vũ để chúc mừng gia chủ

Lễ tạ ơn, báo hiếu cha mẹ là một nét đẹp trong đời sống văn hóa của cộng đồng người Gia Rai, thể hiện sự hiếu nghĩa, kính trọng bề trên của những người con nơi đây. Với họ, nếu không tổ chức được lễ này, sẽ phải mang món nợ ân tình suốt đời với cha mẹ./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lễ hội A Riêu Piing ở A Bung được tổ chức lại sau 10 năm vắng bóng

Lễ hội A Riêu Piing ở A Bung được tổ chức lại sau 10 năm vắng bóng

Như một cái duyên, tôi trở lại xã A Bung (huyện Đakrông, Quảng Trị) đúng vào dịp lễ A Riêu Piing đang diễn ra. Sau bao năm gần như bị lãng quên trong cuộc sống hiện đại, lễ hội A Riêu Piing ở A Bung tiếp tục được tổ chức vẫn mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống đồng bào Pa Cô (dân tộc Tà Ôi), đặc biệt là âm thanh vang vọng, rộn rã của tiếng cồng, tiếng chiêng- điểm nhấn quan trọng trong lễ hội A Riêu Piing.
Tin nổi bật trang chủ
Du lịch nội địa - Bao giờ mới chuyên nghiệp?

Du lịch nội địa - Bao giờ mới chuyên nghiệp?

Sự kiện - Bình luận - Ngọc Ánh - 4 giờ trước
Lạm thu phí tham quan di tích, danh lam thắng cảnh; khâu tổ chức phân luồng kém dẫn đến tình trạng nhốn nháo, lộn xộn, tắc nghẽn trên đường lên tham quan di tích; cáp treo quá tải nhưng nhà ga vẫn tiếp tục bán vé để mặc du khách xếp hàng đợi cả vài tiếng đồng hồ… Đây là thực trạng đã và đang diễn ra nhiều năm nay tại không ít điểm tham quan di tích, danh lam thắng cảnh ở Việt Nam khiến du khách không khỏi bức xúc, thất vọng.
Lễ hội A Riêu Piing ở A Bung được tổ chức lại sau 10 năm vắng bóng

Lễ hội A Riêu Piing ở A Bung được tổ chức lại sau 10 năm vắng bóng

Phóng sự - Phạm Tiến - 4 giờ trước
Như một cái duyên, tôi trở lại xã A Bung (huyện Đakrông, Quảng Trị) đúng vào dịp lễ A Riêu Piing đang diễn ra. Sau bao năm gần như bị lãng quên trong cuộc sống hiện đại, lễ hội A Riêu Piing ở A Bung tiếp tục được tổ chức vẫn mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống đồng bào Pa Cô (dân tộc Tà Ôi), đặc biệt là âm thanh vang vọng, rộn rã của tiếng cồng, tiếng chiêng- điểm nhấn quan trọng trong lễ hội A Riêu Piing.
Tả Lèng mùa nước đổ...

Tả Lèng mùa nước đổ...

Phóng sự - Thuỳ Giang - 4 giờ trước
Có dịp quay lại Tả Lèng (huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu) vào một ngày đầu tháng năm. Lần này không có những thửa ruộng bậc thang sóng sánh ánh vàng lúa chín, mà lại là một quang cảnh vùng non cao hoang sơ và trầm mặc.
Chuyển đổi số ở các bản làng vùng DTTS Quảng Ninh

Chuyển đổi số ở các bản làng vùng DTTS Quảng Ninh

Khoa học - Công nghệ - Mỹ Dung - 5 giờ trước
Đến nay không chỉ ở thành thị, mà người dân ở các thôn, bản vùng cao, vùng DTTS tỉnh Quảng Ninh cũng đã nắm bắt thời cơ, bắt nhịp chuyển đổi số để trở thành những "công dân số". Nhờ đó, người dân tiếp cận các chính sách dân tộc nhanh chóng; đồng thời ứng dụng hiệu quả trong đời sống xã hội và trong lao động, sản xuất
Quảng Nam: Đề nghị hỗ trợ hơn 87 tỷ đồng thực hiện Đề án tăng cường quản lý đất đai có nguồn gốc từ nông, lâm trường quốc doanh

Quảng Nam: Đề nghị hỗ trợ hơn 87 tỷ đồng thực hiện Đề án tăng cường quản lý đất đai có nguồn gốc từ nông, lâm trường quốc doanh

Kinh tế - T.Nhân-H.Trường - 5 giờ trước
UBND tỉnh Quảng Nam vừa có công văn đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường trình Chính phủ hỗ trợ nguồn kinh phí từ ngân sách trung ương cho tỉnh Quảng Nam với hơn 87 tỷ đồng để tỉnh tiếp tục thực hiện Đề án tăng cường quản lý đất đai có nguồn gốc từ nông, lâm trường quốc doanh.
Tin trong ngày - 13/5/2024

Tin trong ngày - 13/5/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 13/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Cả nước sẽ giảm 13 huyện, 624 xã sau sáp nhập đơn vị hành chính. Hỗ trợ công tác nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn văn hóa phi vật thể các DTTS. Nghệ nhân ưu tú K’Tiếu - người níu giữ âm vang cồng chiêng cho buôn làng. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Bình Định: Cần sớm xác định lại các xã vùng đồng bào DTTS

Bình Định: Cần sớm xác định lại các xã vùng đồng bào DTTS

Công tác Dân tộc - T.Nhân - 5 giờ trước
Chiều 15/3, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cùng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Định tiếp xúc chuyên đề với cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang huyện Hoài Ân, chuẩn bị kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV.
Quảng Ninh: 4 công nhân thương vong do tai nạn lao động tại Công ty Than Quang Hanh

Quảng Ninh: 4 công nhân thương vong do tai nạn lao động tại Công ty Than Quang Hanh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 5 giờ trước
Vào 15 giờ ngày 13/5, tại lò chợ mức -190/-170 vỉa 14.11, Phân xưởng Khai thác 7, Công ty Than Quang Hanh – TKV, Tp. Cẩm Phả (Quảng Ninh) xảy ra sự cố làm 03 công nhân tử vong và 01 công nhân bị thương.
Giải đua ngựa truyền thống huyện Bắc Hà sẽ diễn ra vào đầu tháng 6

Giải đua ngựa truyền thống huyện Bắc Hà sẽ diễn ra vào đầu tháng 6

Thời sự - Trọng Bảo - 5 giờ trước
Thông tin từ UBND huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai cho biết, từ ngày 2-8/6, Giải đua ngựa truyền thống huyện Bắc Hà mở rộng lần thứ 17 năm 2024 sẽ được tổ chức với nhiều nài ngựa ở các tỉnh thành tham gia.
Quảng Trị: Một người đàn ông tử vong, nghi do đầu đạn tồn đọng sau chiến tranh phát nổ

Quảng Trị: Một người đàn ông tử vong, nghi do đầu đạn tồn đọng sau chiến tranh phát nổ

Tin tức - Khánh Ngân - 21:36, 13/05/2024
Chiều 13/5, đại diện UBND xã Hiền Thành, huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị) cho biết, hiện cơ quan chức năng đang tiến hành xác minh nguyên nhân tử vong của 1 người đàn ông trên địa bàn, nghi do vật liệu nổ tồn đọng sau chiến tranh phát nổ.
Tin trong ngày - 13/5/2024

Tin trong ngày - 13/5/2024

Media - BDT - 20:00, 13/05/2024
Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 13/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Cả nước sẽ giảm 13 huyện, 624 xã sau sáp nhập đơn vị hành chính. Hỗ trợ công tác nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn văn hóa phi vật thể các DTTS. Nghệ nhân ưu tú K’Tiếu - người níu giữ âm vang cồng chiêng cho buôn làng. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.