Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghi lễ cấp sắc cho thầy tào ở Cao Bằng

Văn Tiệp - 19:23, 28/02/2021

Lễ cấp sắc dành cho thầy tào bắt đầu mới vào nghề là một nghi lễ quan trọng để công nhận một người bình thường trở thành một thầy tào thực thụ. Thầy tào có vai trò chủ trì các nghi lễ tâm linh trong đời sống của người dân tộc Tày, Nùng và có từ rất lâu đời. Tuy nhiên đây là một nghề rất “kén người”, chỉ được truyền trong dòng họ hoặc những ai có duyên mới có thể theo nghề.

Thầy tào trẻ tuổi Lãnh Sinh Trưởng (ngoài cùng bên phải) đang được thực hiện nghi lễ cấp sắc.
Thầy tào trẻ tuổi Lãnh Sinh Trưởng (ngoài cùng bên phải) đang được thực hiện nghi lễ cấp sắc.

Được trải nghiệm một lễ cấp sắc của dân tộc Tày tại xóm Nà Đỏm, xã Xuân Trường (huyện Bảo Lạc, Cao Bằng), chúng tôi mới cảm nhận được đầy đủ những nghi lễ mang đậm  bản sắc của người dân địa phương nơi đây. Người được cấp sắc là anh Lãnh Sinh Trưởng (27 tuổi). Đây là một điều đặc biệt vì những người hành nghề thầy Tào của các dân tộc Tày, Nùng thường là những người lớn tuổi, có và uy tín trong cộng đồng.

Để tổ chức buổi lễ cấp sắc, ông thầy chính (được coi là sư phụ) cấp sắc cho thầy tào trẻ phải đi xem ngày đẹp để tổ chức nghi lễ. Vật phẩm trong Lễ cắp sắc có gạo nếp, gạo tẻ, gà, lợn, rượu... Trong buổi lễ, ông thầy chính nhiều kinh nghiệm cùng một người làm phụ sẽ thực hiện các nghi lễ cấp sắc cho thầy tào trẻ.

Bố mẹ mặc trang phục màu đỏ cho thầy tào sau khi làm lễ tẩy rửa những điều không tốt.
Bố mẹ mặc trang phục màu đỏ cho thầy tào sau khi làm lễ tẩy rửa những điều không tốt.

Ngoài ra, còn có các bà làm bụt ngồi hành lễ ở gian giữa trong ngôi nhà, tay phải cầm chùm sóc nhạc, tay trái cầm quạt. Những điệu múa nàng chàu cũng được biểu diễn trong nghi lễ này. Những người múa nàng chàu tay phải cầm chùm sóc nhạc nhún nhảy theo nhịp chân bước, tay trái cầm quạt uốn quanh, di chuyển dần đều tiến hoặc lùi theo vòng tròn.

Một bàn thờ có vịt sống, gà sống được tế trong buổi lễ.
Một bàn thờ có vịt sống, gà sống được tế trong buổi lễ.

Trong nhà thầy tào được cấp sắc sẽ có 4 bàn thờ khác nhau. Bên tay trái ngay cửa vào có bàn thờ nhỏ được đặt sát tường dưới sàn, có 6 bát gạo thắp hương cùng những dòng chữ Nôm, đó là bàn thờ cho người được cấp sắc. Sau khi nghi lễ hoàn tất, những hình nhân có chữ nôm ghi họ tên sẽ được đốt đi. Lễ vật nơi bàn thờ gồm 6 chén rượu, 1 lồng gà đặt trên là 1 bó lúa nếp, 3 con gà đã được sơ chế, 1 con vịt sống đặt trong lồng được đậy bằng 1 bó lúa nếp và lá bưởi với quan niệm phải có vịt sống để dâng lên tổ tiên. Những bậc thang được làm bằng sống tàu lá chuối tượng trưng cho ngôi nhà của gia chủ, cùng những hình nhân được cắt bằng giấy tượng trưng cho chính người được cấp sắc chứa đựng linh hồn.

Bàn thờ tiếp theo là bàn thờ hành lễ. Bàn thờ được bố trí khá lạ mắt, phía trên được dán những tờ dấy vàng và đỏ, có ghi chữ nôm. Bàn thờ chia làm hai tầng khác nhau, đều có bát hương đựng gạo, có những bát hương đựng trứng gà. Trên bàn đặt những quyển sách cổ ghi chép những bài cúng của thầy tào. Dưới sàn là 1 con lợn được tế, cùng 2 con gà luộc chín, 2 bát hương, 5 chén rượu. Trên trần rải một dải lụa đỏ và xanh, một sợi chỉ đỏ kết nối từ bát hương chính của bàn thờ dọc qua lưng con lợn cho đến cuối đuôi.

Họ hàng đến dự lễ cấp sắc sẽ mang theo một bó lúa nếp kèm theo lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ
Họ hàng đến dự lễ cấp sắc sẽ mang theo một bó lúa nếp kèm theo lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ

Ngoài ra còn có bàn thờ ở giữa gian nhà là nơi dành cho các bà bụt và bàn thờ tổ tiên.

Trong khi nghi lễ diễn ra, họ hàng của người được cấp sắc sẽ đến chung vui với gia đình và đem theo một bó lúa nếp kèm theo một nhánh lá bưởi cùng những lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ được chính thức vào nghề. Sau đó, tất cả sẽ được treo lên sào sát mép tường nhà tạo thành một dàn lúa nếp đẹp mắt. Nghi lễ kết thúc, từ đây, thầy tào trẻ chính thức được công nhận cấp sắc để hành nghề, làm cầu nối trong đời sống văn hóa tâm linh cho bà con trong dòng họ, cộng đồng làng bản quê hương.

Thầy tào chính chủ trì buổi lễ và cũng là sư phụ của thầy tào trẻ Lãnh Sinh Trưởng.
Thầy tào chính chủ trì buổi lễ và cũng là sư phụ của thầy tào trẻ Lãnh Sinh Trưởng.
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tự hào nguồn cội

Tự hào nguồn cội

Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là loại hình Di sản tập quán xã hội, tín ngưỡng và lễ hội được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Có vị trí quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt, Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đã lắng đọng trong tâm thức mỗi người dân niềm tự hào về nguồn cội con rồng cháu tiên, xuyên suốt chiều dài hàng nghìn năm lịch sử, lan tỏa mạnh mẽ đến mọi miền Tổ quốc, trở thành bản sắc văn hóa độc đáo của người Việt Nam.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tăng cường triển khai các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tăng cường triển khai các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng

Thời sự - BDT - 2 giờ trước
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang vừa ký ban hành Công điện số 41/CĐ-TTg ngày 27/4/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường triển khai các biện pháp cấp bách phòng cháy, chữa cháy rừng.
Khánh thành thêm 2 dự án huyết mạch, cả nước có hơn 2.000 km cao tốc

Khánh thành thêm 2 dự án huyết mạch, cả nước có hơn 2.000 km cao tốc

Thời sự - PV - 19:10, 28/04/2024
Chiều 28/4, tại tỉnh Ninh Thuận, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ khánh thành cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo và thông xe đưa vào khai thác cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt (đoạn từ Diễn Châu đến Quốc lộ 46B) - hai dự án thuộc tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, nâng tổng chiều dài đường cao tốc trên cả nước vượt mốc hơn 2.000 km.
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Thực hiện các giải pháp đồng bộ đưa Ninh Thuận phát triển nhanh và bền vững

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Thực hiện các giải pháp đồng bộ đưa Ninh Thuận phát triển nhanh và bền vững

Thời sự - PV - 11:05, 28/04/2024
Sáng 28/4, tại Tp. Phan Rang - Tháp Chàm, nhân dịp Kỷ niệm 49 năm Ngày Giải phóng tỉnh Ninh Thuận (16/4/1975 - 16/4/2024) và Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2024), hướng tới Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024), Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị Công bố Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Xúc tiến đầu tư tỉnh Ninh Thuận với chủ đề “Ninh Thuận - Miền đất hội tụ những giá trị khác biệt”.
Côn Đảo - từ “địa ngục trần gian” đến thiên đường du lịch

Côn Đảo - từ “địa ngục trần gian” đến thiên đường du lịch

Du lịch - Trần Mạnh Tuấn - 08:50, 28/04/2024
Sau gần một thế kỷ giải phóng, xây dựng và phát triển, từ mảnh đất được coi là “địa ngục trần gian” của thế kỷ XX, Côn Đảo đã trở thành “thiên đường du lịch” giàu có, là điểm đến linh thiêng của khách thập phương trên toàn thế giới.
Tự hào nguồn cội

Tự hào nguồn cội

Sắc màu 54 - PV - 08:43, 28/04/2024
Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là loại hình Di sản tập quán xã hội, tín ngưỡng và lễ hội được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Có vị trí quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt, Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đã lắng đọng trong tâm thức mỗi người dân niềm tự hào về nguồn cội con rồng cháu tiên, xuyên suốt chiều dài hàng nghìn năm lịch sử, lan tỏa mạnh mẽ đến mọi miền Tổ quốc, trở thành bản sắc văn hóa độc đáo của người Việt Nam.
Tin trong ngày - 26/4/2024

Tin trong ngày - 26/4/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 26/4, có những thông tin đáng chú ý sau: 63 tỉnh, thành đã công bố lịch thi vào lớp 10 công lập. Huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình rà soát chất lượng giáo dục sau việc học sinh lớp 6 không biết đọc, viết. Thị Ai - Người “giữ lửa” văn hóa M’nông. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Người chắp cánh ước mơ cho học sinh DTTS

Người chắp cánh ước mơ cho học sinh DTTS

Giáo dục - Hờ Bá Hùa - 08:38, 28/04/2024
Gần 26 năm gắn bó với học sinh các DTTS ở xứ Nghệ, Nhà giáo ưu tú Nguyễn Thị Kiều Hoa, Hiệu trưởng Trường THPT Dân tộc nội trú Nghệ An đã dìu dắt biết bao thế hệ học trò miền núi vượt khó vươn lên, chinh phục ước mơ, tự tin bay ra “biển lớn”. Đồng thời, cô đóng góp quan trọng đưa trường THPT Dân tộc nội trú Nghệ An trở thành một địa chỉ giáo dục uy tín, chất lượng, không chỉ của tỉnh Nghệ An mà của cả hệ thống các trường Dân tộc nội trú trong toàn quốc.
Thảo thơm lễ vật dâng Vua

Thảo thơm lễ vật dâng Vua

Sự kiện - Bình luận - Vũ Thanh - 08:25, 28/04/2024
Với người Việt Nam, Vua Hùng là vị Vua Thủy tổ dựng nước, là tổ tiên của dân tộc. Thờ cúng Hùng Vương là một tín ngưỡng thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây” ăn sâu vào tâm thức mỗi người con dân Việt xuyên suốt chiều dài hàng nghìn năm lịch sử. Trong các dịp lễ hội, các thế hệ con Lạc cháu Hồng trên quê hương Đất Tổ luôn có những lễ vật dâng cúng Vua Hùng, thể hiện lòng thành kính, hiếu nghĩa, thảo thơm đối với các bậc tiền nhân đã có công dựng nước.
Quyền Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân tiếp xúc cử tri tại An Giang

Quyền Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân tiếp xúc cử tri tại An Giang

Thời sự - PV - 21:15, 27/04/2024
Ngày 27/4, Quyền Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân cùng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang đã tiếp xúc cử tri tại huyện Thoại Sơn và thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang trước Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV.
Kỳ nghỉ lễ, cả 3 miền ở nước ta đều xảy ra nắng nóng, thời tiết chưa từng có trong 10 năm qua

Kỳ nghỉ lễ, cả 3 miền ở nước ta đều xảy ra nắng nóng, thời tiết chưa từng có trong 10 năm qua

Môi trường sống - Minh Nhật - 17:13, 27/04/2024
Trong kỳ nghỉ lễ 5 ngày tới đây, nắng nóng gay gắt diễn ra trên khắp cả nước ta, có những nơi nắng nóng đặc biệt gay gắt. đây là lần đầu tiên trong 10 năm qua mà cả 3 miền ở nước ta đều xảy ra nắng nóng trong kỳ nghỉ lễ như vậy.
U23 châu Á: Uzbekistan khiến Saudi Arabia trở thành cựu vương

U23 châu Á: Uzbekistan khiến Saudi Arabia trở thành cựu vương

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 17:07, 27/04/2024
Trong trận tứ kết giải U23 châu Á, đương kim vô địch Saudi Arabia đã thất bại trước Uzbekistan với tỉ số 2-0, qua đó chính thức mất đi cơ hội bảo vệ chức vô địch của mình.