Cận cảnh bộ cửa rồng tuyệt mỹ còn được lưu giữ từ thời Trần

Vũ Mừng - 09:54, 22/02/2024

Là một trong những ngôi chùa cổ nổi tiếng nhất Việt Nam, chùa Phổ Minh (phường Lộc Vượng, Tp. Nam Định, tỉnh Nam ĐỊnh) được xây dựng từ thời Lý và trùng tu lớn vào thời Trần. Chùa còn lưu giữ bộ cánh cửa gồm 4 tấm chạm khắc hình rồng ở gian giữa nhà Tiền đường, được phục dựng theo tỷ lệ 1:1 so với bản gốc đang trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia và Bảo tàng tỉnh Nam Định, có niên đại từ thời Trần.

Bộ cánh cửa gồm có 4 tấm và được làm bằng gỗ lim, nguyên khối, mỗi tấm cao 1,90m, rộng 0,80m. Bộ cửa phiên bản tại chùa được dựng theo tỉ lệ 1:1 so với bản gốc (bộ cánh cửa gốc; 02 cửa giữa đang được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia, 02 cửa bên đặt tại Bảo tàng tỉnh Nam Định). — Bộ cánh cửa gồm có 4 tấm và được làm bằng gỗ lim, nguyên khối, mỗi tấm cao 1,90m, rộng 0,80m. Bộ cửa phiên bản tại chùa được dựng theo tỷ lệ 1:1 so với bản gốc (bộ cánh cửa gốc; 2 cửa giữa đang được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia, 2 cửa bên đặt tại Bảo tàng tỉnh Nam Định)

Các con rồng trang trí trên cánh cửa đều có đặc điểm đầu ngẩn cao, thân uốn khúc, đuôi chụm về phía đỉnh lá đề. Thân rồng hình tròn, thon, không có vảy, mào lửa dài. Hai rồng lớn thắt túi, miệng há, bờm và râu bay lên tạo mây lửa, thân rồng mập tròn cuốn thành khúc nhỏ dần về đuôi. Rồng trong tư thế cuộn trong hình lá đề, xung quanh chấm mây lửa, giữa là bông sen nở. Phần dưới chạm bông hoa cúc nở đối xứng, phía trên chạm lá đề, cánh sen kép, hàng dưới chạm sóng nước. — Các con rồng trang trí trên cánh cửa đều có đặc điểm đầu ngẩn cao, thân uốn khúc, đuôi chụm về phía đỉnh lá đề. Thân rồng hình tròn, thon, không có vảy, mào lửa dài. Hai rồng lớn thắt túi, miệng há, bờm và râu bay lên tạo mây lửa, thân rồng mập tròn cuốn thành khúc nhỏ dần về đuôi. Rồng trong tư thế cuộn trong hình lá đề, xung quanh chấm mây lửa, giữa là bông sen nở. Phần dưới chạm bông hoa cúc nở đối xứng, phía trên chạm lá đề, cánh sen kép, hàng dưới chạm sóng nước

Toàn bộ mặt ngoài của 4 tấm đều được trang trí. Trong đó chủ đề quan trọng nhất là con rồng. Rồng trên bộ cánh cửa được trang trí trong các khung uốn một nửa chiếc lá đề. Khi hai cánh cửa giữa khép lại tạo thành một chiếc lá đề hoàn chỉnh, hai cánh cửa bên khi khép lại là hai nửa chiếc lá đề đối xứng hai bên. Gợi cảm giác có nhiều hình tượng rồng và lá đề trên bộ cánh cửa.

Mỗi cánh cửa đều có chân quay ở hai đầu của cùng phía trong. Để cánh cửa hoạt động, các chân quay ở phía trên được khớp với các lỗ chân quay trên “bậu cửa” ăn mộng với xà hạ. Các chân quay phía dưới ăn mộng với bốn cối quay bằng đá xanh. Tất cả đều là khối đá có mặt cắt bằng 2/3 hình tròn, hai khối giữa cao 0,22 m, đường kính 0,28m, chân cối quay bằng hình chữ nhật (0,42m x 0,33m). Chỗ chân quay tròn đường kính 0,07m, hai khối hai bên nhỏ hơn một chút: cao 0,22m, đường kính 0,24m, chân đế dài 0,34m, rộng 0,29m. — Mỗi cánh cửa đều có chân quay ở hai đầu của cùng phía trong. Để cánh cửa hoạt động, các chân quay ở phía trên được khớp với các lỗ chân quay trên “bậu cửa” ăn mộng với xà hạ. Các chân quay phía dưới ăn mộng với 4 cối quay bằng đá xanh. Tất cả đều là khối đá có mặt cắt bằng 2/3 hình tròn, hai khối giữa cao 0,22m, đường kính 0,28m, chân cối quay bằng hình chữ nhật (0,42m x 0,33m). Chỗ chân quay tròn đường kính 0,07m, hai khối hai bên nhỏ hơn một chút: Cao 0,22m, đường kính 0,24m, chân đế dài 0,34m, rộng 0,29m

Hình tượng rồng không đơn thuần là đề tài trang trí làm tôn vẻ đẹp, sự uy nghi, tôn quý của bộ cánh cửa mà qua đó còn khẳng định quy mô kiến trúc, vị thế của di tích có bộ cánh cửa đó chính là chùa Phổ Minh - một công trình được xây dựng từ thời nhà Lý, đến thời Trần được mở rộng với quy mô to lớn hơn. Ngôi chùa không chỉ là một trung tâm phật giáo mà còn là một trong những công trình tiêu biểu của Hành cung Thiên Trường. — Hình tượng rồng không đơn thuần là đề tài trang trí làm tôn vẻ đẹp, sự uy nghi, tôn quý của bộ cánh cửa mà qua đó còn khẳng định quy mô kiến trúc, vị thế của di tích có bộ cánh cửa đó chính là chùa Phổ Minh - một công trình được xây dựng từ thời nhà Lý, đến thời Trần được mở rộng với quy mô to lớn hơn. Ngôi chùa không chỉ là một trung tâm Phật giáo mà còn là một trong những công trình tiêu biểu của Hành cung Thiên Trường.

Qua bộ cánh cửa đã giúp chúng ta hiểu hơn về kiến trúc, mỹ thuật và nghệ thuật điêu khắc thời Trần. Đề tài hoa văn trang trí trên cánh cửa là cơ sở để ta hiểu hơn về nghệ thuật tạo hình, tư duy thẩm mỹ, lịch sử văn hoá, thủ công mỹ nghệ dưới triều đại nhà Trần. Từ đó phản ánh về sự hưng thịnh của Phật giáo thời Trần.

Quần thể Khu di tích quốc gia đặc biệt đền Trần chùa Tháp là nơi lưu giữ rất nhiều hiện vật cổ có giá trị về lịch sử, văn hoá, kiến trúc và mỹ thuật từ thời Trần, đòi hỏi các thế hệ cùng nhau gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị ấy.

Sẽ diễn ra nhiều hoạt động mới đặc sắc tại Lễ hội khai ấn Đền Trần Nam Định năm 2024

Ý kiến độc giả

Gửi ý kiến độc giả

Họ và tên

Địa chỉ email

Nội dung

Mã bảo mật

Nhập lại Gửi bình luận

Thừa Thiên Huế có thêm Di sản tư liệu thế giới

Những bản đúc nổi trên 9 đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế vừa được UNESCO vinh danh là Di sản tư liệu thế giới.

Kon Tum: Bảo tồn và phát huy giá trị kho tàng văn hóa dân gian

Gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa gắn với phát triển du lịch nơi rẻo cao Kỳ Sơn

Hồn dân tộc nhìn từ cổ vật: Tạo “sân chơi ” cho người trẻ (Bài 2)

Hồn dân tộc nhìn từ cổ vật: Khi người trẻ đam mê cổ ngoạn (Bài 1)

Hỗ trợ công tác nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số

Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch vừa ban hành Quyết định số 1255/QĐ-BVHTTDL về tổ chức hỗ trợ nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một tại Yên Bái, Vĩnh Phúc và Trà Vinh.

Thúc đẩy bình đẳng giới cho phụ nữ DTTS tỉnh Quảng Bình

Quảng Nam: Đề nghị các địa phương phối hợp cung cấp thông tin về tình hình phát triển sâm Ngọc Linh

Đổi thay ở Ea Kmút

Nghệ An: Khó thực hiện nội dung Đào tạo nghề theo Chương trình MTQG 1719 vì nhiều cái thiếu

Xã hội - Nguyễn Thanh - 16 giờ trước

Thiếu đối tượng học nghề, nhu cầu học nghề không nhiều, chưa kể hệ thống cơ sở vật chất, số lượng giáo viên dạy nghề không đủ đáp ứng… đang là thực tế. Đây là nguyên nhân tiểu dự án 3, Dự án 5 thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) ở Nghệ An về hỗ trợ đào tạo nghề không thể giải ngân hết nguồn vốn được phân bổ.

Xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết từ hoạt động kết nghĩa

Kinh tế - Minh Thu - 16 giờ trước

Thời gian qua, các cơ quan, đơn vị kết nghĩa với các thôn, làng đồng bào DTTS ở tỉnh Gia Lai đã phát huy tinh thần trách nhiệm, bám nắm địa bàn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc ở cơ sở.

Lâm Đồng chuyển hoá thành công 2 thị trấn trọng điểm về an ninh trật tự

Pháp luật - Minh Nhật - 16 giờ trước

Ngày 10/5, Ban chỉ đạo 138 tỉnh Lâm Đồng đã ban hành Quyết định đưa thị trấn Mađaguôi (huyện Đạ Huoai) và thị trấn Di Linh (huyện Di Linh) ra khỏi danh sách xã, phường, thị trấn trọng điểm phức tạp về trật tự, an toàn xã hội. Đây là 2 địa bàn được lựa chọn để chuyển hóa địa bàn trong năm 2023.

Cao Bằng: Tạo sự đồng thuận, thực hiện hiệu quả Chương trình MTQG 1719

Chính sách dân tộc - Mạnh Cường - 16 giờ trước

Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), các địa phương trên địa bàn tỉnh Cao Bằng đã và đang tích cực triển khai với nhiều giải pháp đồng bộ. Chương trình đã huy động sự vào cuộc, tạo sự thống nhất, đồng thuận của cả hệ thống chính trị và người dân.

Bình Định: Hỗ trợ kinh phí các lò võ, võ đường, câu lạc bộ Võ cổ truyền

Thể thao - PV - 17 giờ trước

Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Phạm Anh Tuấn vừa ký văn bản giao Sở Văn hoá và Thể thao (VH&TT) chủ trì, phối hợp với Sở Tư pháp, Sở Tài chính, các ngành liên quan thống nhất đề xuất quy định nội dung và mức chi hỗ trợ kinh phí các lò võ, võ đường, câu lạc bộ Võ cổ truyền trên địa bàn tỉnh Bình Định.

Tin trong ngày - 10/5/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 10/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Chương trình nghệ thuật “Làng Sen nuôi chí lớn”. Lào Cai siết chặt dịch vụ cho người nước ngoài thuê xe máy ở Sa Pa. Người gìn giữ và trao truyền nghệ thuật trình diễn múa Trống Đu của dân tộc Mường. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh chủ trì cuộc họp giao ban lãnh đạo Ủy ban tháng 4 năm 2024

Ủy ban Dân tộc và Tổng cục Thống kê ký kết Quy chế phối hợp công tác và chia sẻ dữ liệu, thông tin thống kê

Thuốc lá điện tử: Phong cách hay hiểm họa

Tin trong ngày - 9/5/2024

Đắk Lắk: Trao 9 căn nhà tình nghĩa cho hộ nghèo

Xã hội - Lê Hường - 17 giờ trước

Ngày 10/5, Công an thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk phối hợp với UBND thị xã tổ chức Lễ khánh thành và bàn giao nhà ở cho hộ nghèo, khó khăn về nhà ở, gia đình chính sách, đồng bào DTTS trên địa bàn thị xã.

Chương trình nghệ thuật “Làng Sen nuôi chí lớn”

Tin tức - Nguyệt Anh - 20:39, 10/05/2024

Cầu truyền hình "Làng Sen nuôi chí lớn" là chương trình nghệ thuật đặc biệt nhân kỷ niệm 134 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2024) đã giúp thế hệ hôm nay và mai sau cảm nhận rõ nét, chân thực hơn về thời thơ ấu, những mảnh đất gắn bó với Bác cũng như sự hình thành nên bậc vĩ nhân, Danh nhân văn hóa thế giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh vô vàn kính yêu của dân tộc ta.

Sắp diễn ra Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc tỉnh Thừa Thiên Huế

Sắc màu 54 - Ngọc Ánh - 20:31, 10/05/2024

Thông tin từ Sở Văn hóa Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc miền núi tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ XV sẽ diễn ra từ ngày 14-16/5/2024 tại Trung tâm sinh hoạt văn hóa cộng đồng các dân tộc huyện A Lưới (thị trấn A Lưới, huyện A Lưới).

Vụ bánh mì chảo Cột Điện Quán ở Thái Bình: Đình chỉ hoạt động vĩnh viễn

Xã hội - Minh Nhật - 20:30, 10/05/2024

Ban Quản trị chuỗi Bánh mì chảo Cột điện Quán thông báo đã đình chỉ vĩnh viễn hoạt động của cơ sở Cột Điện Quán ở Thái Bình, vì không tuân thủ các nội quy và yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm.

Bắt 2 đối tượng vận chuyển 12.000 viên ma túy tổng hợp qua biên giới

Pháp luật - Thế Mạnh - Thanh Nguyên - 20:28, 10/05/2024

Ngày 10/5, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) Hà Tĩnh thông tin, đơn vị vừa chủ trì phối hợp với Hải quan Hà Tĩnh phát hiện bắt quả tang 2 đối tượng vận chuyển 12.000 viên ma túy tổng hợp từ Lào về Việt Nam tiêu thụ.

Xem thêm